Алтан сарнайт далбаанд нь ардчиллын салхи сэвэлзэж, Ардын намын шижигнэсэн залуус луухгаруудаа ялан дийлж аваргыг Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшүүлж чадлаа хэмээн хоёр өдөр шуугилаа, цаагуур чинь. Б.Бат-Эрдэнэ гишүүнийг Ерөнхийлөгчийн сонгуульд сойж чадсан Ардын намын залуус МАК-ийн Н.Номтойбаяр, Нийслэлийн Д.Амарбаясгалан, “Үнэн” сонины Ж.Мөнхбат, Отгонбилэг агсаны хүү Содбилэг, Оюуны Ундраагийн Амарсайхан, Ховдын Д.Бямбацогт, Генсек Д.Занданшатар, Дарханы Ж.Сүхбаатар, Янгуугийн Содбаатар, Пиарчин Дэмбэрэл, Дундговийн Амарсанаа, НАМЗХ-ын Л.Оюун-Эрдэнэ, Бат-Эрдэнэ, Ж.Энхбаяр, Симба Бат-Энх, Их засагийн Н.Учрал, Ардын мэдээгийн Б.Цогтгэрэл, өндөр Шараваа, жигүүрийн Батсүмбэрэл, Аюурсайхан, Ганхуяг, эсэргүү төлөөлөгч Ганбаатар, ТВ5-ийн Ганбаяр, Суман гүнийн Сүхбаатар, Орон сууцны санхүүжилтын корпорацийн Алдаржавхлан, Оюутны холбооны генсек Гантулга гэх ардчиллын салхи сэвэлзүүлсэн залуус юм гэнэ.
Харин Н.Энхбаяр, М.Энхболд, С.Баяр, Ц.Нямдорж, Д.Лүндээжанцан, Т.Бадамжунай гээд энэ намыг өөрийнхөө өмч хөрөнгө, хувийн “албатаа” гэж боддог хэдхэн тооны олигархиуд энэ удаад хамраараа газар хатгаж Ө.Энхтүвшинтэйгээ хамт “мартагдсан дууль” боллоо хэмээн тун ч бахтай нь аргагүй тавлан бичиглэжээ, нэгэн нийтлэлч. Үнэхээр залуус нь ингэж зүтгээд алтан сарнайт далбаандаа ардчиллыг авч ирсэн бол баярлахаас яахав. Гэвч хамаг муу муухайгаа үргэлж дотроо хадгалж ирсэн Ардын намынхан дотор асуудал арай л өөр яваад байгаа гэх.
Үнэн хэрэгтэй бол хэл амтай хардалт, маргаантай энэхүү бага хуралд Б.Бат-Эрдэнэний нэр цойлж гарч ирэхэд хамгийн чухал үүрэг гүйцэтгэсэн хоёр хүн бол У.Хүрэлсүх, М.Энхболд нар байсан гэх “бор шувуу” бага хурал эхлэхтэй зэрэгцэн нисэлдэв. У.Хүрэлсүхийн гэх 50 хүн шинээр бага хурлын гишүүнээр бүртгүүлж, энэ асуудлаас болж маргаан дэгдсэн гэх яриа ч хүчтэй гарлаа. Б.Бат-Эрдэний төлөө санал өгөх үүрэг хүлээсэн бага хурлын гишүүд нь ажлаа сайн хийж чадлаа гэж дүгнэх хүмүүс ч цөөнгүй байна. У.Хүрэлсүх МАН-ын нэрийг сольж намаа сонгуулиар ялагдуулсаны дараахан УИХ-ын гишүүнээс сайн дураараа татгалзсан. Түүнийг ирэх сонгуульд хүч үзэхээр бэлтгэлээ базааж эхэллээ хэмээн хардаж байсан ч өөрөө биш өөрийнхөө “морь” болох Б.Бат-Эрдэнэ аваргын бэлтгэлийг далдаас базааж суужээ. М.Энхболд, У.Хүрэлсүхийн фракци бол Ардын намд нэлээд жин дарах фракциуд. Тиймдээ ч Н.Энхбаярт наалдаж, Ардын намын хувь заяаг атгачихаад байгаа Ө.Энхтүвшиний өмнөөс бэлтгэсэн хүн нь ялалт байгуулж чадлаа. Тэд ч баяртай байгаа нь мэдээж. Одоо айдгаа авдрандаа хийчихсэн учраас намын гишүүдийн дэмжлэг, нэр цэвэр гэх сурталчилгааг хангалттай цацаж, М.Энхболд, У.Хүрэлсүхийн “сойсон” морь гараанд гарахад бэлэн болжээ.
Гэсэн ч тэдэнд ганцхан айдас байгаа. Тэр нь мэдээж Н.Энхбаяр. Шоронгийн эмнэлэгийн умгар өрөөнөөс хоёр намын хувь заяагаар “наадаж” суугаа Н.Энхбаяр ирэх өдрүүдэд ямар нүүдэл хийх нь Ардын намынханд тун сонирхолтой хүлээлт үүсгэсэн асуудал болчихоод байна. Н.Энхбаяр хэзээнээс л Ө.Энхтүвшинг дэмжиж байсан. Харин Ө.Энхтүвшин намын залуустаа ялагдчихсан учраас Н.Энхбаяр өөр гарц эрэлхийлэх нь тодорхой. Б.Бат-Эрдэнэ танай намаас нэр дэвшсэн тохиолдолд эвсч, хамтарч сонгуульд орох боломжгүй гэдгийг Н.Энхбаяр нэг биш удаа хэлж байсан гэдэг. Өөрөөр хэлбэл, УИХ-ын сонгуулийн үеэр МАХН руу явна гэж яригдаж байсан хүмүүсийн тэргүүн эгнээнд Б.Бат-Эрдэнэ гишүүн байсан ч Сү.Батболдтой наймаалцаж тойрог аваад Н.Энхбаярыг жийж орхисон учраас тэр юм. Н.Энхбаярын намд Б.Бат-Эрдэнэ гишүүн орж ирэх нь маш их хэрэгтэй байсан ч, тойргоор Н.Энхбаярыг сольчихсон хүнтэй өнөөдөр нэгдэх тухай яриад, дэмжээд явна гэдэг утгагүй хэрэг гэж үзсэн хэрэг л дээ.
Мөн араас нь М.Энхболд, Н.Энхболд гээд аль нэг фракцийг дэмждэг баздаг нөхдүүдэд итгэхгүй гэсэн байгаа юм. Тиймдээ ч М.Энхболд Н.Энхбаяр ба Ө.Энхтүвшингийн эсрэг намын гишүүдээ хөдөлгөж дөнгөжээ. МАН-ынхан МАХН бол аль ч сонгуулийн үед санал хувааж байсан гэдгийг хүлээн зөвшөөрдөг. Тэгэхээр МАХН-ын хийх нүүдлээс МАН-ын нэр дэвшигчийн хувь заяа ихээхэн шалтгаалах болчихоод байна. Н.Энхбаяр ба түүний нөхөд дангаараа орох эс бөгөөс АН-ыг дэмжих шийдвэр гаргалаа гэхэд Б.Бат-Эрдэнэ гишүүн ямар ч өндөр рейтингтэй байгаад ч нэмэр болохгүй. МАХН, МАН гэсэн хоёр намын санал нэгдэж байж л АН-ын нэр дэвшигчийг унагана уу гэхээс МАН дангаараа ардчиллын салхи сэвэлзүүлэх залууст итгээд нэмэргүй. Учир нь Ардын намын нэгэн гол багана байсан ахмад, дунд үеийнхэн Н.Энхбаярыг “баастай бурхан” мэт шүтсээр байгаа учраас тэр юм. МАН-ын айдас одоо Н.Энхбаяр болжээ. Н.Энхбаяр ямар шийдвэр гаргах бол гэдгийг бүх улс төрийн хүчин хүлээж, тагнаж, тандаж, тал засахыг хичээж байна. Н.Энхбаяр шийдвэрээ энэ долоо хоногийн сүүлээр гаргах учиртай
Үнэн хэрэгтэй бол хэл амтай хардалт, маргаантай энэхүү бага хуралд Б.Бат-Эрдэнэний нэр цойлж гарч ирэхэд хамгийн чухал үүрэг гүйцэтгэсэн хоёр хүн бол У.Хүрэлсүх, М.Энхболд нар байсан гэх “бор шувуу” бага хурал эхлэхтэй зэрэгцэн нисэлдэв. У.Хүрэлсүхийн гэх 50 хүн шинээр бага хурлын гишүүнээр бүртгүүлж, энэ асуудлаас болж маргаан дэгдсэн гэх яриа ч хүчтэй гарлаа. Б.Бат-Эрдэний төлөө санал өгөх үүрэг хүлээсэн бага хурлын гишүүд нь ажлаа сайн хийж чадлаа гэж дүгнэх хүмүүс ч цөөнгүй байна. У.Хүрэлсүх МАН-ын нэрийг сольж намаа сонгуулиар ялагдуулсаны дараахан УИХ-ын гишүүнээс сайн дураараа татгалзсан. Түүнийг ирэх сонгуульд хүч үзэхээр бэлтгэлээ базааж эхэллээ хэмээн хардаж байсан ч өөрөө биш өөрийнхөө “морь” болох Б.Бат-Эрдэнэ аваргын бэлтгэлийг далдаас базааж суужээ. М.Энхболд, У.Хүрэлсүхийн фракци бол Ардын намд нэлээд жин дарах фракциуд. Тиймдээ ч Н.Энхбаярт наалдаж, Ардын намын хувь заяаг атгачихаад байгаа Ө.Энхтүвшиний өмнөөс бэлтгэсэн хүн нь ялалт байгуулж чадлаа. Тэд ч баяртай байгаа нь мэдээж. Одоо айдгаа авдрандаа хийчихсэн учраас намын гишүүдийн дэмжлэг, нэр цэвэр гэх сурталчилгааг хангалттай цацаж, М.Энхболд, У.Хүрэлсүхийн “сойсон” морь гараанд гарахад бэлэн болжээ.
Гэсэн ч тэдэнд ганцхан айдас байгаа. Тэр нь мэдээж Н.Энхбаяр. Шоронгийн эмнэлэгийн умгар өрөөнөөс хоёр намын хувь заяагаар “наадаж” суугаа Н.Энхбаяр ирэх өдрүүдэд ямар нүүдэл хийх нь Ардын намынханд тун сонирхолтой хүлээлт үүсгэсэн асуудал болчихоод байна. Н.Энхбаяр хэзээнээс л Ө.Энхтүвшинг дэмжиж байсан. Харин Ө.Энхтүвшин намын залуустаа ялагдчихсан учраас Н.Энхбаяр өөр гарц эрэлхийлэх нь тодорхой. Б.Бат-Эрдэнэ танай намаас нэр дэвшсэн тохиолдолд эвсч, хамтарч сонгуульд орох боломжгүй гэдгийг Н.Энхбаяр нэг биш удаа хэлж байсан гэдэг. Өөрөөр хэлбэл, УИХ-ын сонгуулийн үеэр МАХН руу явна гэж яригдаж байсан хүмүүсийн тэргүүн эгнээнд Б.Бат-Эрдэнэ гишүүн байсан ч Сү.Батболдтой наймаалцаж тойрог аваад Н.Энхбаярыг жийж орхисон учраас тэр юм. Н.Энхбаярын намд Б.Бат-Эрдэнэ гишүүн орж ирэх нь маш их хэрэгтэй байсан ч, тойргоор Н.Энхбаярыг сольчихсон хүнтэй өнөөдөр нэгдэх тухай яриад, дэмжээд явна гэдэг утгагүй хэрэг гэж үзсэн хэрэг л дээ.
Мөн араас нь М.Энхболд, Н.Энхболд гээд аль нэг фракцийг дэмждэг баздаг нөхдүүдэд итгэхгүй гэсэн байгаа юм. Тиймдээ ч М.Энхболд Н.Энхбаяр ба Ө.Энхтүвшингийн эсрэг намын гишүүдээ хөдөлгөж дөнгөжээ. МАН-ынхан МАХН бол аль ч сонгуулийн үед санал хувааж байсан гэдгийг хүлээн зөвшөөрдөг. Тэгэхээр МАХН-ын хийх нүүдлээс МАН-ын нэр дэвшигчийн хувь заяа ихээхэн шалтгаалах болчихоод байна. Н.Энхбаяр ба түүний нөхөд дангаараа орох эс бөгөөс АН-ыг дэмжих шийдвэр гаргалаа гэхэд Б.Бат-Эрдэнэ гишүүн ямар ч өндөр рейтингтэй байгаад ч нэмэр болохгүй. МАХН, МАН гэсэн хоёр намын санал нэгдэж байж л АН-ын нэр дэвшигчийг унагана уу гэхээс МАН дангаараа ардчиллын салхи сэвэлзүүлэх залууст итгээд нэмэргүй. Учир нь Ардын намын нэгэн гол багана байсан ахмад, дунд үеийнхэн Н.Энхбаярыг “баастай бурхан” мэт шүтсээр байгаа учраас тэр юм. МАН-ын айдас одоо Н.Энхбаяр болжээ. Н.Энхбаяр ямар шийдвэр гаргах бол гэдгийг бүх улс төрийн хүчин хүлээж, тагнаж, тандаж, тал засахыг хичээж байна. Н.Энхбаяр шийдвэрээ энэ долоо хоногийн сүүлээр гаргах учиртай
Б.Өнөртогтох
Албан ёсны зөвшөөрөлтэйгөөр нийтлэв
Монголын мэдээ
www.zone.mn